Aldatıcı Reklama Ağır Darbe! Bakanlıktan Rekor Ceza Yağdı!
Ticaret Bakanlığı, tüketicileri yanıltan ve haksız rekabete yol açan reklam uygulamalarına karşı mücadelesini kararlılıkla sürdürüyor. 2025 yılının ilk 5 ayında Reklam Kurulu tarafından yapılan denetimlerde, aldatıcı reklam veya haksız ticari uygulama tespit edilen 661 dosya hakkında durdurma cezası verildi. Ayrıca, bu firmalara toplamda 125 milyon 281 bin 151 TL idari para cezası uygulandı. Bu kararlar, tüketicinin korunması ve piyasadaki rekabetin adil bir şekilde sürdürülmesi açısından büyük önem taşıyor.
Reklam Kurulu'ndan Sıkı Denetim
Reklam Kurulu, 15 Mayıs 2025 tarihinde gerçekleştirdiği toplantıda da önemli kararlar aldı. Toplantıda incelenen 65 dosyadan 56'sı mevzuata aykırı bulundu. Bu firmalara durdurma cezası ile birlikte toplamda 10 milyon 495 bin 800 TL idari para cezası uygulanmasına karar verildi. Ayrıca, 5 dosyada tüketici mağduriyetlerinin önlenmesi amacıyla erişim engeli tedbiri uygulandı. Bu kararlar, tüketicilerin yanıltıcı bilgilere maruz kalmasını engellemeyi ve mağduriyetleri en aza indirmeyi hedefliyor.
2025 yılının ilk 5 ayında Reklam Kurulu tarafından toplam 736 dosya hakkında görüş ve değerlendirme yapıldı. Bu denetimler sonucunda, tüketicileri yanıltan veya haksız ticari uygulamalarda bulunan firmalara karşı gerekli cezai işlemler uygulandı. Bakanlık, bu tür uygulamalara karşı denetimlerini aralıksız sürdüreceğini ve tüketicinin haklarını korumaya devam edeceğini vurguladı.
Manipülasyon Yapanlara Geçit Yok!
Reklam Kurulu'nun Mayıs ayı toplantısında özellikle tüketicilerin rasyonel karar alma süreçlerini etkileyecek şekilde hazırlanan ara yüz tasarımları ve internet siteleri üzerinden yapılan alışverişlerde tüketicilerin normal şartlarda karşılaşmayacakları mal ve hizmetleri veya satıcı/sağlayıcıları ön plana çıkarmaya yönelik uygulamalar mercek altına alındı. Bu tür manipülatif tanıtımlarda bulunan 6 firma hakkında yaklaşık olarak 3,5 milyon TL idari para cezası ile anılan reklamları durdurma cezası verilmesine ve söz konusu internet sitelerinin erişiminin engellenmesine karar verildi.
- Tüketicinin karar alma süreçlerini etkileyen ara yüz tasarımları
- İnternet sitelerinde yanıltıcı ürün veya satıcı ön plana çıkarma
- Manipülatif tanıtımlara erişim engeli
Karanlık Tasarımlara Savaş Açıldı
Tüketicilerin farkında olmadan aboneliklere dahil olmasına veya istemedikleri ödemeleri yapmasına neden olan "karanlık tasarımlar" da Reklam Kurulu'nun gündemindeydi. Bir video paylaşım sitesinde abonelik paketlerinden birisinin önceden seçili olarak gösterilmesi ve '1 ay boyunca 0 TL ödeyerek deneyin' teklifinden faydalanılması için kredi veya banka kartı bilgilerinin eklenmesinin zorunlu tutulması, mobil uygulama üzerinden sunulan '2 ay ücretsiz' seçeneği karşısında tekliften yararlanmak istemeyen tüketiciler için aynı yerde ve aynı görünümde olmaksızın yalnızca ekranın sağ üst köşesinde 'X' çarpı işareti ile belirtilmesi gibi ticari uygulamalar Reklam Kurulu tarafından incelendi.
Yürütülen inceleme neticesinde, tüketicilerin normal şartlar altında taraf olmayacağı işlemleri yapmalarına yol açacak söz konusu ara yüz tasarımları ile abonelik paketlerinin 'ücretsiz deneme' şeklinde sunulmasına karşın tüketicilerin ödeme şekillerine ilişkin bilgilerinin kaydedilmesi karanlık tasarım olarak değerlendirildi. Bu nedenle ilgili firma hakkında söz konusu ticari uygulamaların durdurulmasına ve idari para cezası uygulanmasına karar verildi.
Sonuç
Ticaret Bakanlığı'nın aldatıcı reklamlara karşı uyguladığı bu sıkı denetimler ve cezalar, tüketicinin korunması ve piyasadaki rekabetin adil bir şekilde sürdürülmesi açısından büyük önem taşıyor. Bakanlık, tüketicilerin haklarını korumak ve yanıltıcı uygulamaların önüne geçmek için denetimlerini aralıksız sürdüreceğini belirtiyor. Tüketicilerin de bilinçli alışveriş yaparak bu tür uygulamalara karşı dikkatli olmaları gerekiyor. Bu sayede, hem kendi haklarını koruyabilirler hem de piyasadaki dürüst rekabetin desteklenmesine katkıda bulunabilirler.
