Yeşilay'ın ev sahipliğinde düzenlenen 6. Küresel Davranışsal Bağımlılıklar Kongresi'nde, bilim insanları bağımlılıkların insanlığı nasıl esir aldığını tartıştı. Bu kongrede, Amerika Princeton Üniversitesi'nden Doç. Dr. Nicole Avena, yeme bağımlılığı konusundaki çarpıcı tespitleriyle dikkat çekti. Avena, obezitenin global bir sorun haline geldiğini ve şekerin beyin üzerindeki etkilerinin uyuşturucu maddelere benzer olduğunu vurguladı.
Şeker Tüketimi ve Obezite Arasındaki İlişki
Doç. Dr. Avena, obezitenin sadece ABD'de değil, tüm dünyada hızla yayıldığını belirtiyor. Özellikle Batı tarzı beslenmenin bu durumu tetiklediğini ifade eden Avena, insanların gıdaya bağımlı hale gelmesinin obeziteyi körüklediğini söylüyor. ABD'de kişi başı şeker tüketiminin günde 17 çay kaşığına ulaşması, durumun vahametini gözler önüne seriyor. Avena'ya göre, bu yüksek şeker tüketimi, beyinde ödül merkezini harekete geçirerek bağımlılık mekanizmalarını tetikliyor.
Beyin Şekere Nasıl Tepki Veriyor?
Avena'nın araştırmalarına göre, şeker tüketimi beyinde dopamin salgılanmasına neden oluyor. Dopamin, keyif ve ödül hissiyle ilişkilendirilen bir nörotransmitterdir. Bu durum, uyuşturucu maddelerin beyindeki etkilerine benzer bir mekanizma yaratıyor. Şeker tüketimi arttıkça, beyin daha fazla dopamin salgılamak için daha fazla şeker talep ediyor. Bu da bir kısır döngüye yol açarak şeker bağımlılığını derinleştiriyor.
- Şeker tüketimi dopamin salgısını artırır.
- Dopamin, keyif ve ödül hissi yaratır.
- Beyin, daha fazla şeker talep eder.
- Şeker bağımlılığı gelişir.
Yeme Bağımlılığıyla Mücadele Yolları
Doç. Dr. Avena, yeme bağımlılığıyla mücadelede bireysel ve toplumsal düzeyde önlemler alınması gerektiğini vurguluyor. Bireysel olarak, işlenmiş gıdalardan uzak durmak, doğal ve dengeli beslenmek önemlidir. Toplumsal olarak ise, gıda endüstrisinin şekerli ürünlerin pazarlamasını kısıtlamak ve sağlıklı beslenme konusunda farkındalık yaratmak gerekiyor. Ayrıca, okullarda ve iş yerlerinde sağlıklı beslenme alışkanlıklarını teşvik eden programlar uygulanmalıdır.
Sonuç olarak, şeker tüketiminin beyin üzerindeki etkileri ve obeziteyle olan ilişkisi, ciddiye alınması gereken bir halk sağlığı sorunudur. Doç. Dr. Nicole Avena'nın uyarıları, bu konuda farkındalık yaratmak ve önleyici tedbirler almak için bir fırsat sunuyor. Sağlıklı bir yaşam için, şeker tüketimini kontrol altında tutmak ve dengeli beslenmeye özen göstermek büyük önem taşıyor.
