
Faşizm Hortladı Mı? 422 Aydın'dan Tarihi Uyarı!
Dünyaca ünlü 422 bilim insanı, yazar, sanatçı ve filozof, faşizmin küresel ölçekte yeniden yükselişine karşı ortak bir bildiri yayımlayarak dikkatleri üzerine çekti. Aralarında Daron Acemoğlu, Dani Rodrik, Zehra Kabasakal Arat ve Baskın Oran gibi önemli isimlerin bulunduğu aydınlar, "Bir Asır Sonra: Faşizmin Geri Dönüşüne Karşı Yenilenmiş Açık Mektup" başlıklı metinle otoriterliğe karşı net bir duruş sergiledi. Bu tarihi metin, 1925'te Mussolini rejimine karşı yayımlanan bildirinin izinden giderek günümüzdeki tehlikelere ışık tutuyor.
Faşizm Tehlikesi: Aydınlar Neden Harekete Geçti?
Aydınların bu önemli çıkışı, dünyada artan otoriter eğilimlere ve demokrasiye yönelik tehditlere karşı bir uyarı niteliği taşıyor. Faşizmin farklı kılıklarda yeniden sahneye çıkması, düşünce özgürlüğünü, insan haklarını ve hukukun üstünlüğünü tehdit ediyor. Bildiride, bu tehlikelere karşı sessiz kalınmaması ve aktif bir şekilde mücadele edilmesi gerektiği vurgulanıyor.
Peki, faşizm nedir ve neden bu kadar tehlikelidir? Faşizm, 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkan, otoriter, milliyetçi ve genellikle ırkçı ideolojileri içeren bir siyasi sistemdir. Bireysel özgürlükleri kısıtlar, devleti yüceltir ve genellikle şiddete başvurur. Faşist rejimler, totaliter bir kontrol kurarak muhalefeti bastırır ve tek tip bir toplum yaratmaya çalışır.
- Baskıcı rejimler: Faşist yönetimler genellikle muhalefeti şiddetle bastırır.
- Milliyetçilik: Aşırı milliyetçi duygularla hareket ederler.
- Şiddet kullanımı: Amaçlarına ulaşmak için şiddeti meşru görürler.
Tarihi Mektup: Mussolini'ye Karşı İlk Çıkış
Aydınların yayımladığı bu yeni bildiri, 1925 yılında İtalyan aydınlarının Mussolini rejimine karşı yayımladığı tarihi mektuba bir gönderme niteliği taşıyor. O dönemde de aydınlar, faşizmin yükselişine karşı seslerini yükselterek önemli bir duruş sergilemişlerdi. Bu yeni metin, aynı ruhla günümüzdeki otoriter eğilimlere karşı bir uyarı ve direniş çağrısı olarak değerlendiriliyor.
1925'teki ilk bildiri, Benedetto Croce gibi önemli düşünürlerin imzasını taşıyordu ve Mussolini'nin totaliter rejimine karşı açık bir eleştiri içeriyordu. Bu bildiri, faşizme karşı entelektüel bir direnişin sembolü haline gelmişti ve sonraki yıllarda da ilham kaynağı olmaya devam etti.
422 aydının yayımladığı bu önemli bildiri, faşizmin yeniden yükselişine karşı küresel bir uyarı niteliği taşıyor. Daron Acemoğlu ve diğer aydınların bu cesur çıkışı, dünyada yankı uyandırarak demokrasi ve özgürlük mücadelesine yeni bir soluk getirebilir. Bu tarihi metin, gelecek nesillere de ilham kaynağı olacak ve otoriterliğe karşı direnişin önemini bir kez daha hatırlatacak.