Ahmet Yesevi'nin Hikmet Yolculuğu: Divan-ı Hikmet'in Sırları
Ahmet Yesevi Hazretleri, bu toprakların mayasını oluşturan önemli isimlerden biridir. Onun Divan-ı Hikmet eseri, sadece Türkistan coğrafyası için değil, Anadolu için de büyük bir değer taşır. Prof. Dr. Musa Yıldız'ın "Hoca Ahmet Yesevi’nin Kur’an ve Sünnet ışığında Divan-ı Hikmet Yorumları-1" eseri, bu derinliği anlamak için bir ilk adım niteliğinde.
Divan-ı Hikmet: Türk Kültürünün Temel Taşı
Musa Yıldız, medeniyetin ve kültürün üç temel metne dayandığını belirtiyor: Kurucu Metinler, Taşıyıcı Metinler ve Öğretici Metinler. İslam medeniyetinin kurucu metinleri Kur'an-ı Kerim ve Hadis külliyatı iken, Divan-ı Hikmet Türk kültürü açısından bir Kurucu Metin olarak kabul ediliyor. Bu eser, Türk kimliğinin ve manevi değerlerinin anlaşılmasında kilit bir role sahip.
Yıldız'ın kitabında Yahya Kemal'in Fuat Köprülü'ye söylediği şu sözler dikkat çekiyor: "Şu Ahmet Yesevî nedir, kimdir? Bir araştırınız. Bakınız, bizim milliyetimizi nasıl orada bulacaksınız." Bu sözler, Ahmet Yesevi'nin ve eserinin Türk milleti için ne kadar önemli olduğunu vurguluyor.
Hikmet Nedir? Anlamı Ne?
Ahmet Yesevi'nin eserinde sıkça geçen "Hikmet" kavramı, "dini-tasavvufi özlü söz, özlü bilgi" olarak tanımlanır. Yazar, Hikmet'in Kur'an-ı Kerim'deki temel kavramlardan biri olduğunu vurguluyor. Hoca Ahmet Yesevi, 12. yüzyılda Türkistan'da insanlara Hikmet yükleyerek, onların anlayabileceği bir dilde konuşmuştur. Onun Hikmet felsefesi, bize suretlerin ötesindeki manayı öğretir.
Yesevi Hazretleri, hikmetlerinin değerini şu sözlerle ifade eder:
- Hoca Ahmet sözlerin, hikmetlerin eskimez
- Yer altında çürüsen, güzel sözler çürümez
- Benim hikmetlerimle kim varsa gönlü dolan
- Anlamadan ölmüşse bil ki tüm ömrü ziyan
- Bu benim hikmetlerim Kelam’ın beyanıdır
- Okuyup anlayana, Kur’an’ın anlamıdır.
Hikmet Yolculuğunda Bir Durak
Prof. Dr. Musa Yıldız'ın eseri, Ahmet Yesevi'nin Hikmet mirasını anlamak ve bu mirası gelecek nesillere aktarmak için önemli bir kaynak. Divan-ı Hikmet'in derinliklerine inmek, Türk kültürünü ve tasavvufunu anlamak isteyen herkes için kaçırılmaması gereken bir fırsat.
Peygamberimize atfedilen "Hikmet müminin yitiğidir, onu nerede bulursa alır" tavsiyesinden yola çıkarak, Piri Türkistan Hoca Ahmet Yesevi’nin hikmeti, bu hikmetler yolculuğunda nadide bir duraktır. Onun Hikmet mirasını hatırlamak, giderek karanlıklara ve zulme boğulan dünyamızda elbette yolumuzu aydınlatacak hakikat nurunun daha fazla insana ulaşmasına imkân sağlayacaktır. Hikmet okyanusundan bir katre yudumlamak isteyenler buyursun gelsin meydana.
