ABD'den Çin'e Ateşle Oynamayın Uyarısı! Gerilim Tırmanıyor
Çin ve ABD arasında sular durulmuyor. ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth'in Singapur'da yaptığı açıklamalar, Pekin yönetiminin sert tepkisine yol açtı. Çin, Hegseth'in "Soğuk Savaş mantığı" güttüğünü ve Çin'i "şeytanlaştırdığını" savunarak, ABD'yi "ateşle oynamaması" konusunda uyardı. İki ülke arasındaki gerilim, özellikle Tayvan ve Güney Çin Denizi konularında tırmanışa geçmiş durumda. Peki, bu sert açıklamaların ardında yatan sebepler neler ve bu durum bölge güvenliğini nasıl etkileyecek?
Çin'den Sert Tepki: "Ateşle Oynamayın!"
Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD Savunma Bakanı Hegseth'in Shangri-La Diyaloğu'nda yaptığı konuşmaya yazılı bir açıklama ile yanıt verdi. Açıklamada, Hegseth'in bölge ülkelerinin barış ve kalkınma çağrılarına kulak tıkadığı, Soğuk Savaş mantığına dayalı bloklar arası cepheleşmeye övgü düzdüğü belirtildi. Hegseth'in Çin'i karalayıcı yorumlarla şeytanlaştırdığı, yanıltıcı şekilde "tehdit" olarak tanımladığı aktarılan açıklamada, "Bu yorumlar provokasyonla dolu ve bölünme tohumları ekme niyeti taşıyor. Çin buna karşı çıkıyor ve kınıyor." ifadesi kullanıldı.
Açıklamada, Çin'in ABD'yi güçlü şekilde protesto ettiği vurgulanarak, şu ifadelere yer verildi: "Dünya üzerinde ABD'den başka hiçbir ülke hegemonik güç olarak anılmayı hak etmiyor. ABD, Asya-Pasifik'te barış ve istikrarın altını oyan başlıca faktör. Kendi hegemonyasını yaymak, sözde 'Hint-Pasifik' stratejisini ilerletmek için Güney Çin Denizi'ne saldırı silahları konuşlandırıyor, Asya-Pasifik'te gerilim yaratmayı ve çatışmaları körüklemeyi sürdürüyor. Bu girişimler bölgeyi barut fıçısı haline getirirken bölge ülkelerini derinden endişelendiriyor."
Tayvan Uyarısı: "Kırmızı Çizgimizdir!"
Çin Dışişleri Bakanlığı, Tayvan konusunun Çin'in "iç işi" olduğunu ve hiçbir ülkenin müdahale etme hakkı olmadığını vurguladı. Açıklamada, "ABD, Tayvan sorununu Çin'e karşı bir manivela olarak kullanmayı hayal dahi etmemeli, bu konuda ateşle oynamamalı." uyarısına yer verildi. Bu uyarı, Çin'in Tayvan konusundaki hassasiyetini ve kararlılığını bir kez daha ortaya koyuyor.
Çin'in Tayvan'ı kendi topraklarının bir parçası olarak görmesi ve ABD'nin Tayvan'a verdiği destek, iki ülke arasındaki ilişkilerde önemli bir gerilim kaynağı olmaya devam ediyor. Özellikle son dönemde ABD'nin Tayvan'a askeri ve siyasi desteğini artırması, Çin'in tepkisini daha da sertleştirdi.
Güney Çin Denizi'ndeki Gerilim
Açıklamada, Güney Çin Denizi'nde seyrüsefer ve uçuş serbestisinin hiçbir zaman problem olmadığına dikkat çekilerek, Çin'in toprak bütünlüğünü ve denizlerdeki hakları ile çıkarlarını yasalara ve düzenlemelere uygun olarak koruduğu, ilgili ülkelerle farklılıklarını diyalog ve istişare yoluyla çözmeye bağlı olduğu vurgulandı. Ancak, ABD'nin bölgedeki askeri varlığı ve tatbikatları, Çin tarafından bölgedeki istikrarı bozmaya yönelik bir adım olarak değerlendiriliyor.
Çin'in Güney Çin Denizi'ndeki hak iddiaları ve bölgedeki askeri faaliyetleri, Vietnam, Filipinler, Malezya ve Brunei gibi diğer kıyı devletleriyle de gerilimlere neden oluyor. Bu durum, bölgedeki güvenlik dengelerini hassas bir hale getirirken, ABD'nin bölgedeki varlığı da bu dengeleri daha karmaşık hale getiriyor.
ABD'nin Savunması ve Bölgesel İşbirliği Çağrısı
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Shangri-La Diyaloğu'nda yaptığı konuşmada, Hint-Pasifik bölgesindeki müttefikleri ve savunma ortaklarına Çin'e karşı ortak caydırıcılık geliştirme çağrısında bulunmuştu. Hegseth, Çin'in Asya'da hegemonik güç olmayı hedeflediğini, bölgenin en canlı ve hayati alanlarına hakim olmayı ve kontrol altına almayı umduğunu savunmuştu. Bunun için ordusunu büyük ölçekte yapılandırdığı, gri alan taktikleri ve hibrit savaş yöntemleri dahil askeri güç kullanma niyetini daha fazla orta koyduğunu ileri sürmüştü.
Hegseth, Çin'in Güney Çin Denizi'nde resif ve adacıkları yasa dışı ele geçirip askerileştirdiğine, komşu ülkelerin egemenliğini tehdit ettiğine, seyrüsefer ve uçuş özgürlüğünü engellediğine, Tayvan'ı işgal etme niyetini ortaya koyduğuna işaret ederek, "Çin'in yarattığı tehdit gerçek ve her an acil hale gelebilir. Pekin'in Hint-Pasifik'te dengeleri değiştirmek üzere askeri güç kullanmaya hazırlandığı herkes için açık olmalı. Çin, bölgedeki statükoyu temelden değiştirmek istediğini açıkça gösteriyor." ifadelerini kullanmıştı.
Gerilim Tırmanırken Barış ve İstikrar Mümkün mü?
Çin ve ABD arasındaki bu sert açıklamalar ve karşılıklı suçlamalar, iki ülke arasındaki gerilimin ne kadar derinleştiğini gösteriyor. Özellikle Tayvan ve Güney Çin Denizi konularında yaşanan anlaşmazlıklar, bölgedeki güvenlik risklerini artırıyor. Uluslararası toplum, bu gerilimin daha da tırmanmasını önlemek ve diyalog yoluyla çözüm bulunmasını sağlamak için çaba göstermelidir. Aksi takdirde, bölgedeki barış ve istikrarın korunması zorlaşabilir ve küresel güvenlik üzerinde olumsuz etkileri olabilir.
