Covid geçirenler ne zaman aşı olur, kaç doz? Koronavirüs olanlar ne zaman, kaç doz aşı olacak?

Covid-19 olan vatandaşlar, aşı ile ilgili araştırmanlar yapıyor. Gerek ne zaman aşı olunması gerektiği, gerek kaç doz olunması gerektiiği gerekse aşı sonrası ne zaman maskelerin çıkarılması gerektiği soruları gündem oldu. İşte uzmanların görüşleri…

KORONAVİRÜS GEÇİRENLERDE 2. DOZ AŞI NE ZAMAN YAPILIR?

Prof. Dr. Şahin, bugüne kadar aşıyı 30’dan fazla varyantlara deneylediklerini kaydederek, “Bizim aşımız en çok mutasyonlara karşı güzel etki gösteriyor. Bu hafta içinde Hindistan mutasyonunu da deneyden geçirdik ve Hindistan varyantına karşı da bizim aşımız yüzde 25-30 aralığında etki gösteriyor. Bu etki yüzde 70-75 oranında enfeksiyon korumasını bekliyoruz. Gelecek haftalarda daha çok bilgi edineceğiz.

Enfeksiyonu geçirmiş olan kişilerde, bizim gördüğümüze göre ilk dozdan yüksek antikor oluyor. Bu yüksek antikorlar sanki 2 aşı yapılmış kişiler gibi aynı oranda antikor oluyor. Onun için hastalığı geçirmiş olan kişiler için 1 doz yeterli olabilir. Üçüncü doz, en erken 6 ay sonra. Mutasyonlarla ilgili bir sorun görmüyoruz. Ama mühim olan vatandaşların zamanında aşı olması gerekiyor” dedi.

Prof. Dr. Şahin, Türkiye’de hem aşı üretmek hem de ar-ge yapmak istediklerini kaydederek, “Biz Türkiye’ye aşıyı zamanında getirmek için gece gündüz çalışacağız. Türkiye’deki aşı kampanyasının çok çok uzman şekilde yapıldığını öğrendim. Bizim uzmanlar sizin ekibinizle beraber çalışmalarında mükemmel bir çalışma olduğunu anlattı bana. Ben de Türk olarak çok mutlu oldum bundan, böyle güzel profesyonel bir çalışma olduğu için” ifadelerini kullandı.

AŞIDAN SONRA MASKE ÇIKARILIR MI?

Uzmanların konuyla ilgili verdiği yanıtlar şöyle;

Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Sema Turan: Ben bu kararı doğru bulmuyorum çünkü aşının amacı hastalığın şiddetini azaltmak. Aşı olanların virüsü almayacakları anlamına gelmiyor bu durum. 2 doz aşısını yaptıran da taşıyıcı olabilir ve başkalarına bulaştırabilir. O nedenle biz aşılı bireylerde maskenin önemli bir kural olduğunu söyledik. ABD BioNTech aşısı da uyguladı. Bu aşı için henüz elimizde sonuçlar yok. Yani BioNTech ile aşılananlarda virüsün barınabilme oranının kaç olduğunu kimse bilmiyor. O yüzden aşılı bireylerin, aşılanmayanlar için hâlâ maske ile devam etmesi gerektiğini düşünüyorum. Bir toplumda maskenin atılması kararı verilmesi için aşılama oranının en az yüzde 60’a ulaşması gerekiyor. Koruyacağımız insan sayısı ne kadar artarsa ancak o zaman maskeden kurtulmaktan söz edebiliriz.

Kalp ve damar cerrahisi uzmanı Prof. Dr. Melih Hulusi Us: mRNA aşılarında gerekli dozda aşı olanlarda koruyuculuk yüzde 90 oranında. Dolayısıyla bu kişiler çok rahat şekilde maskesiz dolaşabilir. Ancak bizim ülkemizde uygulanan Sinovac aşısının etkinliği yüzde 50 ile 80 arasında. O orana ulaşamadığımız için maskeden kurtulmak şu anda bizim için geçerli değil.

Yoğun bakımda hasta olan birçok aşı olmuş hasta var şu anda. Şu anda yoğun bakımda olan 65 yaş üstü hastaların yarısı aşı olmuş hastalar. Ancak bizde de BioNTech aşısı yaygınlaşırsa biz de o seviyeye gelebiliriz. Şu anda çift doz aşı olanların dahi maskesiz dolaşmaması gerekiyor.

Academic Hospital iç hastalıkları ve göğüs hastalıkları yoğun bakım uzmanı Prof. Dr. Turgay Çelikel: ABD’de toplu taşımalarda halen maske öneriliyor ancak orada mRNA aşıları yapıldı ve bu aşıların yüzde 90 üzerinde etkili olduğu düşünülüyor. Nüfusun ise yüzde 36’sının çift doz aşı yaptırdığı biliniyor. Bu birazcık topluma moral vermek amacıyla da yapılan bir uygulama. ABD’de ciddi şekilde aşı kampanyaları uygulanıyor ve 1 ay içerisinde toplumun büyük kısmı aşılanmış olacak.

mRNA aşılarının koruyuculuğu yüzde 90 oranında. Sinovac aşısı ise yüzde 60 oranında. Hastalığı ölümcül geçirmekten korumada ise yüzde 90 oranında etkili. Toplumda bağışıklık sistemi baskılanmış, kortizon kullanan, kemoterapi gören hastaların dikkatli olması gerekiyor.